Kategoria: Kraje rozwijające się
GRUPA KRAJÓW
Powstanie grupy krajów rozwijających się w ONZ było rezultatem dekolonizacji. Trwała ona z różnym nasileniem mniej więcej do początku lat sześćdziesiątych, albowiem już wówczas system kolonialny na większości obszarów kuli ziemskiej został faktycznie zlikwidowany. Nie oznaczało to co prawda ostatecznego zakończenia stanu podporządkowania i zależności wielu krajów „trzeciego świata” od wielkich metropolii kolonialnych i kół międzynarodowego kapitału, tym niemniej tworzyło zupełnie nową sytuację w światowym układzie sił. W historii XX wieku było to trzecie tego typu pod względem swojej ważności wydarzenie po pierwszej wojnie światowej i zwycięstwie Wielkiej Rewolucji Październikowej w Rosji, a także zmian wywołanych w światowym układzie sił w wyniku zakończenia drugiej wojny światowej.
PROCES DEKOLONIZACJI
Proces dekolonizacji trwał zatem dość krótko, mniej więcej około piętnastu lat, podczas gdy mający miejsce w przeszłości proces podporządkowania kolonialnego poszczególnych obszarów w Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej rozciągał się na całe stulecia . Na politycznej mapie świata pozostało jeszcze wiele enklaw kolonializmu i politycznej zależności, ale sam system jako taki z historycznego punktu widzenia przeszedł już do historii . O tym, że proces dekolonizacji przebiegał dość szybko zadecydowało wiele czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Pierwsze z nich związane były przede wszystkim z całokształtem procesów społeczno-politycznych, ekonomicznych i ideologicznych, które miały miejsce na obszarach pozaeuropejskich w latach drugiej wojny światowej.
NA KONTYNENCIE EUROPEJSKIM
Wojna ta rozgrywała się przede wszystkim na kontynencie europejskim, ale jednocześnie działania wojenne Japonii, Niemiec hitlerowskich i Włoch wciągnęły w wir wydarzeń wojennych większość krajów kontynentu azjatyckiego. Również Afryka, na terytorium której ścierały się wpływy walczących stron, nie pozostawała na uboczu rozgrywających się wydarzeń. Działania wojenne spowodowały ważne konsekwencje ekonomiczne, częściowo również polityczno-ideologiczne dla państw Ameryki Łacińskiej, w tym czasie od blisko stu lat już niepodległych. Wojna przyspieszyła wzrost’ świadomości społecznej i narodowej ludności zamieszkującej kolonie i obszary zależne, zaś państwa biorące w niej udział korzystając ze środków masowej informacji, zwłaszcza radia, prowadziły szeroką kampanię propagandową na rzecz uzyskania poparcia ludności zamieszkującej te obszary bądź jej neutralności.
NIEZALEŻNIE OD SKUTKÓW POLITYCZNYCH
Niezależnie od doraźnych skutków politycznych działalność ta rozbudziła zainteresowania polityczne również wśród tych ludów, które dotychczas nie przejawiały zbyt wielkiego zainteresowania problematyką walki o niepodległość i nie podejmowały działań organizacyjnych dla wszczęcia tej walki. W działaniach militarnych drugiej wojny światowej brały również bezpośredni udział dziesiątki milionów azjatów i afry- kanów, którzy właśnie wówczas po raz pierwszy zetknęli się z nowoczesną techniką i współczesnym sprzętem wojskowym. Wielu z nich zetknęło się po raz pierwszy z życiem zupełnie odmiennym od tego, jakie dotychczas wiedli w swoich rodzinnych wioskach zagubionych w dżungli bądź głębi interioru.